De vliegschaamte voorbij … een review
Carlo van de Weijer schreef deze week een lezenswaardig stuk in het FD over “De vliegschaamte voorbij” (link onder artikel). Hier wat kanttekeningen van mij.
De strekking van het artikel is dat we binnen niet al te lange tijd uit elektriciteit en kooldioxide uit de lucht recyclebare kerosine kunnen maken, en omdat die kringloop gesloten is wordt vliegen klimaatneutraal. Tot zover ben ik het helemaal met hem eens. Omdat je voor vliegen alleen vliegvelden en geen verbindingsinfrastructuur zoals bij treinen nodig hebt wordt vliegen de beste transportoptie voor de toekomst.
Tot zover de vreugde en jolijt.
Nu de harde realiteit
We nemen een populair zoals vliegtuig de Boeing 737 Max. Die verbrandt 20 ton kerosine per 6500 kilometer. Vliegtuigen zijn al extreem efficiënt omdat het vliegbedrijf geld verdient als er bespaard wordt op kerosineverbruik. Nu gaan we heeeeeeel ver in de toekomst kijken en doen alsof alle vliegtuigen die nu vliegen afgeschreven zijn en vervangen zijn door het allerzuinigste wat nu bedacht kan worden : nóg 15% zuiniger. Dan verbrandt dat toestel 17 ton kerosine per 6500 kilometer. Retourtje Antalya.
In een kilo kerosine zit 12,8 kWh aan chemische energie die bij verbranding vrijkomt. Er wordt dan warmte en CO2 gevormd (en roet en waterdamp = vliegtuigstrepen). De grap van scheikunde is dat we nu dus ook weten wat de MINIMALE energie is die we in een fabriek moeten stoppen om er weer kerosine te maken, 12,8 kWh per kilo! Dusssss…. Om voor een retourtje Antalya kerosine te maken hebben we 17.000 x 12,8 = 217.600 kWh nodig. Als de fabriek 100% efficiënt is. Maar dat is onmogelijk, je hebt altijd verliezen. Ik ga aardig zijn. De fabriek is 75% efficiënt. We hebben dan 290.000 kWh nodig. Een modern zonnepaneel wekt 290 kWh op jaarbasis op. We hebben dus de jaaropbrengst van 1000 zonnepanelen nodig. Voor 1 retourtje.
250 miljoen zonnepanelen nodig
Elk jaar bezoeken 250.000 vliegtuigen Schiphol (500.000 vliegbewegingen) zodat we ongeveer 250 miljoen zonnepanelen nodig hebben. Alleen om te vliegen. 412 vierkante kilometer. 20 bij 20 kilometer. En elk jaar 20 vierkante kilometer er bij om de 5% groei op te vangen.
Energietransitieopgave
Het klinkt alsof dat best te doen is, maar dit zijn EXTRA panelen. Ik heb voor de grap eens gekeken hoeveel PV-opwek we moeten neerzetten naast de huidige opwek die er meest staat om huishoudens te verduurzamen…. 20x zoveel!
Probleem 3
Kooldioxide-uitstoot op zeeniveau is niet hetzelfde als kooldioxide-uitstoot op 10 kilometer hoogte. En op deze manier blijft de vliegindustrie een transportmachine om kooldioxide hoog in de atmosfeer te dumpen, samen met veel roet en waterdamp (vliegtuigwolken zullen niet minder worden met elektrokerosine).
Het echte probleem
Vliegen is per kilometer belachelijk goedkoop. En dat is best een knappe prestatie… het is zo goedkoop geworden door de schaalgrootte steeds verder op te voeren, te investeren in nieuwe technieken en natuurlijk omdat vliegen helemaal belastingvrij is. Geen accijns op de brandstof, geen BTW en een zeer vriendelijk fiscaal milieu voor de vliegvelden. Voor de regionale vliegvelden komen daar nog Europese subsidies bij.
En dus vliegen we voor €160 naar een zandstrand 3000 kilometer verderop voor 2 cent per kilometer. Dát is het echte probleem, Zelfs met 100% belasting vliegen we nog voor minder dan een stuiver per kilometer.
Samenvatting
Duurzaam vliegen….ik geloof er niet in. We kunnen wellicht de lat heel hoog leggen en uitstootloos gaan vliegen met elektrische turboprop vliegtuigen maar daar blijft toch nog minstens de helft van de schone elektra voor nodig als voor elektrokerosine. Dus als je voor schoon vliegen bent moet je morgen naar het malieveld om kern- en/of thoriumcentrales te eisen. Die zijn vermoedelijk gelijkertijd klaar met de de benodigde elektrokerosineraffinaderijen.
De echte oplossing zit hem in het genieten van de dronebeelden van Floortje Dessing en vervolgens de zelfbeheersing opbrengen om niet meteen naar tjieptickets te klikken.
(Pas 9 jaar zelfgekozen niet-vlieger)
Link naar artikel van Carlo de Weijer
Nabrander : Ik vermoed dat de elektrisch hybride turboprop sneller geïntroduceerd zal worden dan het 15% zuinigere straalvliegtuig hierboven. Deze is zo’n 20% zuiniger dan een gewone turboprop. Wel alleen geschikt voor langzaam vliegende vliegtuigen. Maar we moesten toch onthaasten :-).
Ik schreef al in 2013 een blog over onze generatie die het klimaatprobleem veroorzaakt heeft (en dan vooral wij, 1e-wereld burgers). Daarom vlieg ik al een poosje niet meer. Ik kreeg ook al snel in de gaten dat zonnepanelen verkopen echt een druppel op de gloeiende plaat is. Dus ik begon me te richten op oplossingen die de CO2-uitstoot ECHT verlagen. Aardgas vervangen door evenveel stroom uit een gascentrale hoort daar niet bij. En dus werd het een zoektocht naar energie besparen zonder dat daar grote hoeveelheden grondstoffen voor nodig zijn.
